علوم کامپیوتر رامسر

وبلاگ دانشجویان علوم کامپیوتر رامسر

علوم کامپیوتر رامسر

وبلاگ دانشجویان علوم کامپیوتر رامسر

حفاظت و بازیابی اطلاعات در حافظه های فلش

حفاظت و بازیابی اطلاعات در حافظه های فلش

امروزه مکان ذخیره سازی اطلاعات در بیشتر وسایل قابل حمل‘ حافظه های فلش هستند . در دوربین های دیجیتال ‘تلفن های همراه ,پخش کننده های صوتی و تصویری قابل حمل و ...‘ برای ذخیره سازی اطلاعات از انواع این حافظه ها استفاده میکنند . علاوه بر حافظه های فلش مورد استفاده در وسایل دیجیتال که عموما به نام کارت حافظه شناخته میشوند.امروزه وسایلی به نام حافظه فلش ( Flash Memory) هم وارد بازار شدهاند که ساختاری شبیه به کارتهای حافظه دارند و معمولا به درگاه USB متصل میشوند.سه سال پیش یک حافظه فلشUSB با ظرفیت 32 یا64 مگا بایت بسیار کمیاب بود و خرید آن حداقل200 دلار (حدود 180000تومان ) هزینه داشت .اما در حال حاضر این حافظه ها به حدی رایج شده اند که بیشتر کاربران کامپیوتر حداقل یکی از آنها را در اختیار دارند . حافظه های فلشUSB کم کم جایگزین رسانه های ذخیره سازی قابل اطمینانی مانند  سی دی ها و فلاپی ها می شوند . البته آنها به طور کلی برتری خاصی نسبت به انواع دیگر وسایل ذخیره سازی قابل حمل ندارند . در واقع آنها فقط سرعت دسترسی و ظرفیت بیشتری نسبت به فلاپی دیسک های عتیقه دارند ‘ هم چنین دوام آنها از فلاپی دیسکها ودیسک ها و سی دی ها بیشتر است . 

احتمال وجود دارد که اطلاعات ذخیره شده را از دست بدهند .در این مقاله ابتدا به چگونگی کارکرد حافظه های فلش می پردازیم وسپس در مورد محافظت و نحوه ی بازیابی اطلاعات ذخیره شده در آنها توضیحاتی را به میکنیم . 

ساختار حافظه های فلش  

حافظه( RAM ) های مورد استفاده در کامپیوتر‘برای حفظ و نگهداری اطلاعات نیازمند شارژ الکتریکی مداوم هستند وزمانیکه به اینگونه از حافظه ها جریان الکتریکی نرسد ‘ اطلاعاتشان پاک میشود . در این حالت به اصطلاح گفته میشود اینگونه از حافظه ها ماهیت فراردارند. اما حافظه های فلش ماهیتی غیر فرار دارند ‘یعنی برای نگهداری از اطلاعات ذخیره شده در آنها به جریان الکتریکی مداوم نیاز نیست . درست شبیه چیپ های که برای ذخیره سازی اطلاعات بایوس در مادر بورد ها استفاده میشوند . این گونه وسایل فقط زمان نوشتن و خواندن اطلاعات از بانک های حافظه شان نیازمند جریان الکتریکی هستند.

حافظه های فلش برای ذخیره سازی اطلاعات از ترانزیستورها استفاده میکنند . وضعیت این ترانزیستورها با جریان الکتریکی تغییر میکند ودر زمانی که هیچ گونه جریانی به آنها وارد نشود ‘ وضعیتشان همچنان ثابت خواهد ماند .

خطراتی که حافظه های قابل حمل را تهدید میکنند !

تعجب آور نخواهد بود اگر بگوییم معمول ترین علت از بین رفتن اطلاعات ،به این دلیل است که کاربران به طور اشتباه اطلاعاتشان را پاک میکنند .خوشبختانه فایل هایی که در حافظه های فلش به طور اتفاقی پا ک میشوند ،به آسانی هم قابل بازیابی (Recover ) هستند.(درست مانند هر رسانه ی ذخیره سازی دیگر ) به طور کلی همیشه دو نسخه (کپی) از اطلاعات در ناحیه های متفاوتی از حافظه ی وسایل مختلف وجود دارد .منبع دوم داده ها در حافظه های فلش ، سیستم عاملی شبیه ویندوز 2000 دارند . گفته میشود این سیستم عامل سبب میشود تا گردونه های قابل حمل ، قبل از این که هر گونه اطلاعاتی درونشان نوشته شود ، از طریق ویزارد (Safely Remove Hardware )  مورد محافظت قرار گیرند . در این وضعیت زمانیکه اطلاعات درون این رسانه ی قابل حمل کپی میشود ، ویندوز هم نشان خواهد داد که اطلاعات کپی شده اند . اما در عمل ، گزارشی از این انتقال اطلاعات را تا وقتی که کاربر گردونه ی قابل حمل را به طور صحیح و سخت افزاری از سیستم جدا کند،درون خود نگه میدارد . در این زمان انتقال اطلاعات گزارش  خواهد شد و فایل ها توسط این گردونه انتقال پیدا خواهند کرد .

حال اگر کاربر از ویزارد استفاده نکند و قبل از این که تمامی فایل ها توسط درگاه USB  انتقال پیدا کنند ، گردونه را از سیستم جدا کند ، قطعا با مشکلاتی مواجه خواهد شد .برای مثال ، فایل های انتقال داده شده درون وسیله را دیگر نمی توان به بیرون انتقال داد ، همچنین شاید فایل های درون وسیله ی USB  هم موجود نباشند . این مسئله خود نیز سبب بروز مشکلات دیگری خواهد شد . خوشبختانه ویندوز XP از به وجود آمدن چنین مشکلاتی جلوگیری کرده است .بنابراین میتوان گفت استفاده از Remove Hardware Dialog  در ویندوز XP  زمانی که قصد انتقال یک فایل به درون یک حافظه فلش را دارید کار بسیار خوبی است . تعدادی از گردونه های USB پیش از اینکه درون سیستم عامل نصب شوند از یک برنامه ی رمز گذاری داده، استفاده میکنند . به این ترتیب پارتیشن های درون وسیله میتواند برای ذخیره سازی فایلها از دو وضعیت ایمن و غیر ایمن استفاده کند . شرکت های بزرگی مانند Kingston ، Crucial و ScanDisk  ، معمولا اینچنین برنامه هایی را بدون هزینه اضافی همراه محصو لاتشان ارائه میکنند .

یکی دیگر از عمومی ترین دلایلی که باعث میشود اطلاعات در هر نوع حا فظه ی قابل حمل گم شود، این است که خود وسیله ،اطلاعات را گم کند . درصورت بروز چنین مشکلی ، بهترین ابزار بازیابی اطلاعات نیز قادر به بازیافت اطلاعات نخواهد بود . برای تشخیص این که این اطلاعات را خود وسیله گم کرده یا به دلیل دیگری پاک شده اند ، روشهایی وجود دارد که توسط آنها حداقل کاربر تکلیف خود را می فهمد.

خراب شدن داده ها به دلیل اختلال یا خرابی وسیله

تقریبا تمامی وسایلی که دارای حافظه ی فلش هستند،برای ارتباط با کامپیوتر از رابط های (( اتصال گرم))

( Hot Plug ) استفاده می کنند. اتصال گرم به این معناست که کاربر می تواند وسیله ی دارای حافظه ی

فلش را  در هنگام روشن بودن کامپیوتر به ان متصل کند.بنابراین برای متصل کردن این وسایل به کامپیوتر نیاز نیست کامپیوتر را خاموش کرد و سپس آنها را به کامپیوتر متصل نمود .

یکی از معمول ترین درگاه های اتصال گرم ، درگاه USB است .توسط چنین رابط هایی ، معمولا کاربران قبل از اینکه کار انتقال اطلاعات به پایان برسد، وسیله ی مربوطه را از سیستم جدا می کنند که باعث بروز مشکلات عمده ای می شود. بنابر این در رابط های اتصال گرم ،لازم قبل از جدا کردن دستگاه از سیستم ، از پایان یافتن کار انتقال اطمینان پیدا کنیم.

حافظه های فلش در وسایل متنوعی مورد استفاده قرار می گیرند : دوربین های دیجیتالی،پخش کننده –

های صوتی ، پخش کننده های DVDو انبوهی از وسایل دیگر . به هر حال این انعطاف پذیری مشکلاتی را هم به همراه دارد. بیشتر وسایل سازگار با حافظه ی فلش،تعداد اندکی ویژگی عمومی (مانند سیستم

فایل FAT برای نوشتن در کارت ) دارند و عموما در نحوه ی عملکرد و کارایی  با یکدیگر متفاوت اند.

فرسوده شدن

همانطور که گفتیم ،حافظه های فلش طول عمر محدودی دارند که به تعداد دفعات نوشتن و پاک کردن اطلاعات وابسته است. یک بلوک مخصوص حافظه ی NAND فقط میتواند اطلاعات را به دفعات مشخصی نوشته و پاک کند و پس از آن ،دیگر نمی تواند این کار را به درستی انجام دهد . در وسایل فلش امروزی این تعداد به میلیون ها مرتبه رسیده است و طول عمر این وسایل ،به کمک روش ساخت جدید بیشتر می شود. این روش، داده هارا مجبور می کند تا به طور مرتب در سرتاسر بلوک های حافظه ی قابل دسترس نوشته شوند. بعلاوه این روش ساخت جدید ،از بیشتر شدن نواحی حافظه که در اثر مرور زمان دچار فرسودگی می شوند جلوگیری میکند . درحقیقت این روش ساخت جدید ،از سکتور های فرسوده شده در نواحی حافظه مراقبت می کند تا افزایش پیدا نکنند (شبیه به روشی که با سکتور های معیوب در سخت دیسکها رفتار می شود ).

بازیابی اطلاعات پاک شده از یک وسیله ی حافظه فلش

یکی از مزیت های عمده استفاده از سیستم فایل FAT   برای وسایل حافظه فلش این است که سبب میشود تا برنامه های بازیابی اطلاعات ، که برای سخت دیسکها مورد استفاده قرار میگیرد ، روی این قبیل وسایل نیز قابل اجرا باشند . چون FAT-32 هنوز برای فرمت کردن پارتیشن های ویندوز به عنوان یک استاندارد پذیرفته شده به کار میرود ، بنابراین تقریبا همه برنامه های بازیابی اطلاعات از FAT-32  وFAT-16  پشتیبانی میکنند .

اگر به طور اتفاقی یک فایل مهم شما از حافظه فلش دستگاهتان پاک شد ، به هیچ عنوان نترسید . یکی از بهترین برنامه هایی که برای برگرداندن داده ها توصیه میکنیم ،برنامه ی REST2514  نام دارد. این برنامه قادر است فایل هایی را که به تازگی پاک شده است ، از هر وسیله ای که فرمت FAT  دارد ، جستجو وبازیافت کند .

روش استفاده از REST2514  برای بازیابی فایل های پاک شده از وسایل حافظه فلش

در حقیقت این برنامه کاری بیشتر از ذخیره ی مجدد انجام نمیدهد و هر گردونه ای را که دارای سیستم فایل FAT   یا NTFS  باشد جستجو میکند و سپس فهرستی از فایل های را که می تواند مجددا ذخیره کند نمایش می دهد . لازم به توضیح است که برخلاف جستجوی ویندوز که فایل ها را همراه با پوشه شان مشخص میکند ، این نرم افزار فقط فایل های پاک شده را دوباره ذخیره می کند وآنها را برحسب پوشه شان مرتب نمی کند . بنابراین تمامی فایل های مشخص شده ،درون یک فهرست قرار میگیرند .

بازیابی اطلاعات ازیک وسیله ی فرمت شده

اگر وسیله ی حافظه ی فلش خود را فرمت کرده باشید ، برای جستجوی فایل ها زمان زیادی طول خواهد کشد . برنامه ی CGSECURITY TESTDISK  یکی از بهترین برنامه های رایگان بازیابی اطلاعات است . استفاده ازاین برنامه آسان نیست ولی نتایج مناسبی دارد. 

متاسفانه TEST DISK   در وسایل حافظه ی فلش خوب کار نمی کند . اما خوشبختانه نسخه جدید این برنامه با یک نرم افزار PhotoREC  ارائه شده است ، که مخصوص بازیابی عکس و فایل های دیگر است ،که مخصوص بازیابی عکس و فایل های دیگر از وسایل حافظه ی فلش است .

بازیابی اطلاعات از یک گردونه ی خراب شده

در این وضعیت موفقیت شما به میزان صدمه ی وسیله ی حافظه ی فلش بستگی دارد . اگر سیستم فایل دوربین دیجیتال یا هر وسیله ی دیگر به هم ریخته باشد، یا وسیله ی شما نتواند به طور صحیح کارت حافظه را بخواند، PhotoREC میتواند اطلاعات را بازیا بی کند . ولی اگر حافظه ها در اثر صدمات فیزیکی یا فرسوده شدن ، اطلاعاتش را از دست بدهد ، بازیابی اطلاعات وابسته به بخش هایی از حافظه

فلش است که صدمه دیده است . نکته ی مثبت در مورد حافظه ی فلش این است که بر خلاف سخت دیسک ها و با توجه به این که بخشهای آن حرکت نمی کند، در اثر باز یابی اطلاعات، احتمال صدمه دیدن بیشتر آن وجود ندارد.

 

تهیه کنندگان :          منصوره علی اکبری                                   اقتباس از:

                               نجمه سبحانی                                          ماهنامه کاربرشماره 13

                               شریعت احمدی  

 

نظرات 1 + ارسال نظر
نوپا چهارشنبه 19 بهمن‌ماه سال 1384 ساعت 12:37 ب.ظ http://www.taheri.blogsky.com

باسلام
با تشکر فراوان از شما دوستان عزیز که مرا در وبلاگتان قرار دادهاید همیشه به من سر بزنید به امید دیدار

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد